Dlaczego warto odmładzać stare rośliny doniczkowe?
Wieloletnie rośliny doniczkowe tracą z czasem swój dekoracyjny wygląd – stają się wybujałe, tracą liście w dolnych partiach i przestają się zagęszczać. Zamiast czekać, aż całkowicie obumrą, warto je odmłodzić przez ukorzenienie sadzonek wierzchołkowych. To prosty sposób, który pozwala nie tylko uratować cenną roślinę, ale i szybko ją rozmnożyć. Takie działanie przywraca estetykę domowej kolekcji zieleni i daje drugą szansę nawet najbardziej zaniedbanym okazom.
Odmładzanie to również idealna okazja do prześwietlenia domowej dżungli – niektóre rośliny w warunkach domowych osiągają zbyt duże rozmiary i stają się kłopotliwe. Skrócenie ich i rozmnożenie pozwala lepiej kontrolować wzrost i ułatwia pielęgnację.
Nie przegap! ▶ Nowe trendy ogrodowe na 2026 rok ogłoszone. Te odmiany wygrały Konkurs Roślinnych Nowości 2025
Kiedy najlepiej przeprowadzić odmładzanie?
Najlepszy moment to wiosna i lato – wtedy rośliny są w fazie intensywnego wzrostu i mają największe szanse na szybkie ukorzenienie. Wysoka temperatura, większa ilość światła i dłuższy dzień sprzyjają regeneracji i tworzeniu nowych korzeni. Zimą, gdy rośliny przechodzą w stan spoczynku, ryzyko niepowodzenia jest dużo większe.
Jakie rośliny nadają się do rozmnażania z sadzonek wierzchołkowych?
Nie każdą roślinę można odmłodzić w ten sposób, ale wiele popularnych domowych gatunków doskonale się do tego nadaje. Do najłatwiejszych w ukorzenianiu należą: bluszcz, cissus, cytrusy (wszystkie gatunki doniczkowe), difenbachia, dracena, epipremnum złociste, fikusy (figowce), filodendron, fiołek afrykański, fitonia, fuksja, hoja (woskownica), juka, koleus (pokrzywka ozdobna), mirt, monstera, oleander, pelargonia, pieniążek (pilea), scindapsus, trzykrotka, zielistka.
Warunkiem powodzenia jest to, by roślina miała zdrowe, nieuszkodzone pędy i liście. Nawet jeśli dolna część łodygi jest zdrewniała czy ogołocona, to górny wierzchołek może być idealnym materiałem do rozmnażania.
Lista zakupów ▶ Przygotuj ogród na jesień. Te produkty sprawdzą się we wrześniu idealnie
Jak przygotować sadzonkę wierzchołkową?
Sadzonka wierzchołkowa to po prostu ucięty czubek pędu rośliny, najlepiej z kilkoma listkami. Cięcie należy wykonać ostrym i zdezynfekowanym sekatorem lub nożyczkami, by zminimalizować ryzyko infekcji.
Idealna sadzonka ma:
-
5–10 cm długości
-
co najmniej 2–3 liście
-
zdrowy wierzchołek wzrostu
Jeśli pęd ma dłuższe międzywęźla, dobrze jest usunąć dolne liście, by nie gniły w podłożu lub wodzie. Pozostawiamy tylko górne liście, które wspomagają fotosyntezę i regenerację.
Gdzie ukorzenić sadzonki – w wodzie czy w ziemi?
Można wybrać jedną z dwóch metod – ukorzenianie w wodzie lub bezpośrednio w podłożu. Obie mają swoje zalety.
Ukorzenianie w wodzie:
-
pozwala obserwować postęp tworzenia korzeni,
-
wymaga częstej wymiany wody (co 2–3 dni),
-
dobrze sprawdza się przy roślinach o miękkich, soczystych łodygach.
Ukorzenianie w ziemi:
-
eliminuje stres związany z przesadzaniem,
-
wymaga stale wilgotnego, ale nie przemoczonego podłoża,
-
wskazane przy roślinach wrażliwych na zmianę warunków.
Podłoże powinno być lekkie, przepuszczalne, najlepiej z dodatkiem piasku lub perlitu. Warto również zadbać o wysoką wilgotność powietrza – pomaga w tym np. mini szklarnia, woreczek foliowy lub częste zraszanie.
Jak dbać o młode sadzonki?
Po ukorzenieniu, które zwykle trwa od 1 do 4 tygodni, należy przesadzić sadzonki do docelowej doniczki z żyznym podłożem. Początkowo powinny stać w jasnym miejscu, ale nie bezpośrednio na słońcu. Należy utrzymywać umiarkowaną wilgotność ziemi i unikać przeciągów, które mogą zahamować wzrost.
Nowe rośliny warto również odżywiać delikatnymi dawkami nawozów ukorzeniających lub biohumusem. Nie należy ich jednak przelewać ani przenawozić – młode korzenie są bardzo delikatne.
Co zrobić z pozostałą częścią starej rośliny?
Po pobraniu sadzonek często pozostaje łysa, nieatrakcyjna część rośliny. Warto dać jej jeszcze jedną szansę – przycięcie może pobudzić ją do wypuszczania nowych pędów bocznych. Jeśli jednak nie pojawią się oznaki regeneracji po kilku tygodniach, można ją spokojnie usunąć.
Zdjęcie tytułowe: fascinadora / Adobe Stock