Astronomiczna wiosna i jesień: czy mają znaczenie dla ogrodu?

Astronomiczna wiosna i jesień, fot. GooKingSword - Pixabay

Pytanie czytelnika: Ostatnio słyszałem opinię, że prawdziwym początkiem sezonu i prac ogrodniczych jest "wiosna astronomiczna", a jesienne porządki i sadzenie roślin powinno się zacząć "jesienią astronomiczną". Czy to prawda?

Posłuchaj
00:00
Najnowszy numer
Gardeners' World - Edycja Polska Gardeners' World - Edycja Polska
przejrzyj
Gardeners' World - Edycja Polska
38

Nie jest to prawda. W ogrodzie praca często zaczyna się już w lutym, kiedy to możemy wykonywać zimowe cięcia drzew i krzewów oraz wiele innych czynności. Jesień natomiast to nie tylko "długość dnia" ale przede wszystkim temperatury, których nasze rośliny potrzebują, aby wejść w zimowy spoczynek.

Nie przegap! ▶ Nowe trendy ogrodowe na 2026 rok ogłoszone. Te odmiany wygrały Konkurs Roślinnych Nowości 2025

Warto jednak wiedzieć:

  • CZYM SĄ PORY ROKU I DLACZEGO SIĘ ZMIENIAJĄ?
    Zmiany pór roku zawdzięczamy odpowiedniemu nachyleniu osi obrotu naszej planety do płaszczyzny jej ruchu okołosłonecznego (płaszczyzna ta nazywana jest ekliptyką). Oś obrotu tworzy z ekliptyką kąt 66,5 stopnia, dzięki czemu przez pół roku na działanie promieni słonecznych bardziej wystawiona jest półkula północna, a przez drugie pół roku – półkula południowa. Dla przykładu
    , gdy w Polsce trwa lato, na półkuli południowej (np. Australia) mamy czas zimowy.

  • WIOSNA I JESIEŃ ASTRONOMICZNA TO RÓWNONOC?
    Tak – te dni nazywane są inaczej równonocami. Dwa razy w roku Słońce znajduje się w punktach, w których ekliptyka przecina się z równikiem niebieskim (czyli rzutem równika ziemskiego na sferę niebieską). W momentach tych następuje zrównaniem dnia z nocą i początkiem astronomicznej wiosny lub jesieni.

      • 20/21 marca – na półkuli północnej jest to równonoc wiosenna (Słońce przechodzi przez punkt Barana)
      • 22/23 września – na półkuli północnej jest to równonoc jesienna (Słońce przechodzi przez punkt Wagi)

  • CZYM JEST PUNKT BARANA I WAGI?
    Punkt przecięcia ekliptyki z równikiem, w którym Słońce przechodzi z półkuli południowej na północną, nazywa się punktem Barana (choć obecnie, na skutek zjawiska precesji, nie leży już w gwiazdozbiorze Barana, lecz w konstelacji Ryb). Gdy Słońce znajdzie się w tym punkcie, rozpoczyna się astronomiczna wiosna.

Ciekawostka! 
Nie wszystkie planety mają pory roku. Na przykład oś obrotu Merkurego jest prostopadła do ekliptyki i w każdym dniu roku jego półkule dostają takie same ilości światła!

Tekst: na podstawie – PAP Nauka w Polsce
zdjęcie tytułowe: GooKingSword/Pixabay


☺️ Dziękujemy, że przeczytałaś/eś artykuł do końca. Bądź na bieżąco i zapisz się do newslettera. Odwiedź nas na Facebooku, Instagramie, Pintereście, YouTube oraz na naszym internetowym forum ogrodniczym.

Tematy
Porady na ten tydzień
Tydzień 40, Sentencja nr:6
Porażone chorobami owoce i pędy usuń i zutylizuj (poza kompostem!). To dobry październikowy krok, by ograniczyć zimowanie patogenów w ogrodzie.
Przeczytaj także
Choroby drzew owocowych | Objawy i zwalczanie Choroby drzew pestkowych | Jak je rozpoznać i zwalczać? Spady i zgniłe owoce w ogrodzie. Czy można je wykorzystać? Parch i mączniak: najgroźniejsze choroby jabłoni | Objawy i zwalczanie
Tydzień 40, Sentencja nr:5
Możemy jeszcze sadzić rośliny cebulowe kwitnące wiosną (krokusy, tulipany, narcyzy, hiacynty itp.). Jest to ostateczny termin ich sadzenia przed zimą.
Przeczytaj także
Co zrobić, by wiosenne cebulki miały piękne kwiaty? Dlaczego jesienią sadzimy wiosenne gatunki cebulowe 10 pytań i odpowiedzi na temat sadzenia roślin cebulowych 4 pomysły na wiosenne rabaty | Jakie rośliny sadzić na rabacie?
Tydzień 40, Sentencja nr:4
Wykopmy z ogrodu rośliny niezimujące w gruncie, np. dalie i begonie. Część podziemną należy lekko przesuszyć, dokładnie oczyścić i przechowywać zimą w suchym i przewiewnym pomieszczeniu, w temperaturze 5-10°C.
Przeczytaj także
Które rośliny wykopać przed zimą i gdzie przechować? Tych kwiatów nie możesz zostawić w ziemi, bo zmarzną Wykopywanie i przechowywanie mieczyków, dalii i kanny Pielęgnacja roślin cebulowych kwitnących latem i jesienią | Praktyczne porady
Komentarze

Darmowy program
Projektowanie Ogrodu
wypróbuj online
Projektowanie ogrodu
Tagi
Sprawdź, co dziś czytają inni
Bestsellery